Towards the 'green city' concept: Spatio-morphological development resources of small towns in Vojvodina

Abstract

The main idea of this paper is to highlight the spatial and morphological potential of smaller settlements in Vojvodina, for their adaptation and transformation according to the principles of sustainable urban form and the concept of 'green' city. Because of its specific combination of rural and urban characteristics, both functional and morphological, the attribute 'rurban' is assigned to these settlements in the paper, stressing the importance of this duality in terms of their ecological transformation, but also their impact on the sustainability of the entire network of settlements in Vojvodina. Spatially-morphological resources of sustainability of 'rurban' settlements were observed in several spatial levels, and their importance at the level of a regional network of settlements is examined, as well as urban matrix and the level of the building plot. All of that was done in order to analyze and apply theoretical concepts of sustainable urban form for multiple spatial level, with emphasis on regional and local. From the perspective of urbanism and architecture, the possibilities for spatial-morphological adaptation of rural settlements were explored in order to respond to the needs of the population whose life requires a more 'urban' than what the villages are offering today. .

Osnovna namera ovog rada je da se ukaže na prostorno- morfološki potencijal manjih naselja u Vojvodini, radi njihove adaptacije i transformacije po principima održive urbane forme i koncepta 'zelenog' grada. Zbog svojih specifičnih kombinovanih ruralnih i urbanih karakteristika, kako funkcionalnih, tako i urbomorfoloških, ovim naseljima je u radu dodeljen atribut 'rurbana', čime se ukazuje na značaj ovog dualiteta u pogledu njihove transformacije, ali i njihovog uticaja na održivost čitave mreže naselja u Vojvodni. Prostorno-morfološki potencijali održivosti 'rurbanih' naselja posmatrani su kroz više prostornih nivoa, a u radu je ispitan njihov značaj na nivoima regionalne mreže naselja, urbane matrice i na nivou kuće i parcele. Osnovni zadatak rada je, dakle, da ispita mogućnosti rešavanja navedenih ekoloških problema i potencijale da se prostorno-funkcionalna svojstva manjih urbanih i ruralnih naselja u Vojvodini transformišu, tj. da se iskristališe njihova nova 'zelena' komponenta. Sve pomenuto vršeno je u cilju analize i primene teorijskih koncepata održive urbane forme za više prostornih nivoa posmatranja, sa akcentom na regionalnom i lokalnom. Sa aspekta urbanizma i arhitekture, istražene su mogućnosti da selo adaptira svoje prostorno-morfološke obrasce potrebama stanovništva čiji način života zahteva više 'urbanog' od onog što selo danas pruža.